Wandelsafari op de Delleboersterheide

Vaak wordt gezegd dat Friesland eigenlijk eindigt bij het riviertje de Tsjonger: ten zuiden daarvan liggen de Stellingwerven, een gebied met een geheel eigen karakter en cultuur. Hier praat men ook geen Fries, maar "Stellingwarfs", een nedersaksisch dialect dat ook in het aangrenzende deel van Overijssel en Drenthe gesproken wordt. Alles over de geschiedenis van dit bijzondere gebied vindt u op www.stellingwerven.dds.nl.

De Tsjonger (Kuunder in het Stellingwerfs) en de Lende zijn twee riviertjes die bijdragen aan de afwatering van het Drents Plateau. Precies tussen deze stroompjes, waar h

[Friesland] is meer dan alleen [meren], [terpen], [dijken] en de [Elfsteden], het is óók een gebied van [veenontginningen], [heidegebieden], [bossen] en [beken]. Samen vormen die het unieke landschap van [Zuidoost-Friesland].

Hier gaat Friesland langzaam over in [Drenthe] en [Overijssel]. Landschappelijk, maar ook wat betreft de cultuurhistorie en de taal. Ten zuiden van de [Tsjonger] liggen ’de [Stellingwerven]’, die tot 1504 zelfstandig waren. Een deel van de bevolking spreekt er [Stellingwerfs], een taal die meer verwant is aan het Drents, het Gronings en he

[Friesland]: ongetwijfeld de meest eigenzinnige provincie van Nederland. En volgens velen ook de mooiste. Niet voor niks wordt Friesland jaarlijks door honderdduizenden toeristen bezocht. Hoewel het in de zomer op sommige plaatsen best druk kan zijn, staat Friesland in het algemeen synoniem voor ruimte en rust. Nergens in Nederland treft u zo’n grote afwisseling in landschappen als juist in Friesland. Het indrukwekkende getijdengebied van de [Wadden], de [Waddeneilanden] met hun eindeloze stranden, het schitterende, nog grotendeels onontdekte terpengebied, het unieke [coulissenlandsch

De natuurliefhebber kan in Friesland zijn hart ophalen. De hele provincie ligt bezaaid met grotere of kleinere natuurgebieden. Waar je ook bent in Friesland er is altijd wel een in de buurt.

De natuurgebieden in Noordoost-Friesland worden gekenmerkt door ofwel het coulissenlandschap of de weidse zeeklei-landschappen behorende bij het Waddenkustgebied. In Noordwest-Friesland heb je dit laatste ook, maar hier wordt het aangevuld door landschapstypen die bepaald worden door de structuren van de voormalige Middelzee. Eeuwenoude waterkeringen zoals de Hemdyk en de Slachtedyk getuigen hiervan

Elsloo is een streekdorp van hoge ouderdom dat zich heeft ontwikkeld langs de noord-zuid gerichte Binnenweg, thans Hoofdweg en Peperstraat geheten, en de Buitenweg die er ten westen langs loopt en waarlangs de trambaan werd gelegd.

De ruimte tussen de nagenoeg parallel lopende streken is lang onbebouwd gebleven. In de Tegenwoordige Staat van Friesland werd in 1788 vermeld: ‘De Kerk staat hier tusschen twee rydwegen, die ter wederzyden van dezelve doorloopen en met huizen bebouwd zyn. Onder dit Dorp liggen eenige buurtjes en plaatsen van naam; als vry verre in ’t Noorden Tronde, op eene

Nijeberkoop is een streekdorp dat niet zo jong is dan de naam doet vermoeden. Het is als dochternederzetting van Oldeberkoop al ontstaan in de 13de eeuw. Het is een klein dorp gebleven en de inwoners hebben hun kerk niet in ere kunnen houden, zodat die in 1826 is afgebroken. In 1788 kon de Tegenwoordige Staat van Friesland met enkele zinnen volstaan: ‘Nieuwe- of Nyeberkoop, ten Oosten van ’t voorige Dorp [Oldeberkoop], is tusschen de beide voornoemde rydwegen gelegen. Het Kerkje is hier zonder toren. De gelegenheid van dit Dorp tusschen de Kuinder en Linde is gelyk aan die van ’t voorige

Oldeberkoop lijkt een es- of een brinkdorp omdat het in het midden van de ‘Boeren’ een groen plein bezit, zoals het aan het einde van de 18de eeuw in de Tegenwoordige Staat van Friesland werd genoemd. Het zuidelijke gedeelte van deze groene ruimte bestaat grotendeels uit het ommuurde kerkhof: het overige is door gebouwen en bomen omzoomde ruimte.

Toch is het dorp ontstaan uit een in de Stellingwerven gebruikelijk streekdorp, waar twee parallelle wegen, de Binnenweg en de Buitenweg, met dwarspaden de structuur bepaalden. Een regelmaat die slechts doorbroken wordt door een diagonaal verlo