Easterwierrum

Het komdorp Easterwierrum ligt op niet al te grote afstand van de belangrijke waterverkeersader de Zwette. Er staat een eenzame toren buiten de dorpskom. Easterwierrum was een terpdorp zonder echte kerkbuurt, maar met wat losse agrarische bebouwing.Deze Tsjerkebuorren liggen 600 meter ten noorden van het huidige dorp. De terp is afgegraven tot een rond eiland in de groene vlakte en is tegen afkalving beschermd door een keermuur van gele steen. Het kerkhof heeft een dichte boomzoom. De kerk is in 1905 afgebroken en de toren van omstreeks 1200, bleef als waker over de doden achter. De toren is opgetrokken van vooral gele kloostermoppen. Er zitten enige kleine rondboogvensters in en gepaarde rondbogige galmgaten. Hij heeft een met leien gedekte ingesnoerde achtzijdige spits. De kern van Easterwierrum verschoof gedurende de 18de en 19de eeuw in zuidelijke richting naar de Oosterwierumer Oudvaart, de zogenoemde Brêgebuorren die met een opvaart een ontsluiting richting de Zwette heeft. De buurt werd naar een oude state of zathe aanvankelijk ook wel Vogelzang genoemd. Aan het begin van de 18de eeuw was daar al wat bebouwing aanwezig, onder meer op de hoek een herberg en in het noorden ook een roomskatholiek kerkje. De groei kwam pas in de eerste helft van de 19de eeuw. De kern heeft een kruisvormige plattegrond met de Slachtedyk en de vaart als structuurbepalers. In het noordwestelijke kwart ligt een open ruimte. Daar is recent een soort dorpshaven met recreatieve kade geschapen. Nabij het kruispunt is de oudste, meest 19de-eeuwse, gevarieerde bebouwing te vinden.Aan de noordwestelijke rand staan een decoratief aangepakte pastorie uit 1876 met een aangebouwd catechisatielokaal. Iets teruggelegen ligt de kleine hervormde kerk uit 1911, ontworpen door H. Gros en zoon, bouwkundigen te Leeuwarden. Het eenvoudige kerkje heeft een toren met ingesnoerd naaldspitsje. De roomskatholieke kerk staat aan de andere kant van het dorp. De Sint-Wirokerk is in 1926 gebouwd naar ontwerp van Wolter te Riele in een vriendelijke, neogotische stijl.

Easterwierrum - dorp in Friesland